3-7 Yaş Arası Çocuğunuzun Din Eğitimini Önemseyin
ÇOCUK EĞİTİMİ | Recep Murat | 29 Mayıs, 2010 | 11.375 kere okundu
Üç ile yedi yaş arasını kapsayan ilk çocukluk evresi bilinçsiz etkilenme döneminin sona erip bilinçli etkilenme döneminin başladığı dönemdir. Uzmanlara göre kişilik gelişimin temellerinin atıldığı, insan hayatının en önemli devrelerinden biridir 3-7 yaş aralığı.
3-7 Yaş Arası Çocuğunuza Dini Sorumluluk Kazandırabilmek İçin Yapabileceğiniz 11 Etkinlik
1- Bu dönemde çocuk kelimelere karşı tutkuludur. Bu tutkuyu anne ve baba olumlu şekilde kullanmalıdır. Özellikle İslamî kavramların anlamlı haliyle oyun haline getirilmesi bu çağın en yararlı çalışmalarından biridir. Mesela çeşitli harf sıralamasıyla türetilen kavram oyunu gibi oyunlar oynanabilir.
2- Her dönemde olduğu gibi bu dönemde de çocuğun dünyasında oyunun çok önemli yeri vardır. Anne-baba bunu dikkate almalıdır. Mesela, ‘Önerme Oyunu’ oynanabilir. Bu oyunda anne veya baba çocuğa ‘Allah Tektir. Ondan başka ilah yoktur.’ cümlesini önerme olarak verir. Sonra çocuğa:
‘Dünyada farklı, uzayda farklı ilahlar var mı?’ -Hayır. ‘Yağmuru farklı, karı farklı ilahlar mı yağdırıyor?’ -Hayır. ‘Bütün evreni tek bir Allah mı düzene koymaktadır?’ -Evet.
gibi sorular sorar, cevaplar alır anne baba. Bu tür etkinliklerle çocukların hem düşünme yetenekleri gelişir hem de dini kavramları ve bilgileri öğrenmeleri eğlenceli hale getirilmiş olur.
3- Bebeklik döneminde olduğu gibi bu dönemde de çocuklara hikâye okumanın dini ve ahlaki değerleri kazandırmada önemli yeri vardır. Bu dönemde çocuğun zihin gelişimine katkı sağlayıcı çeşitli hikâyeler okunmalı veya anlatılmalıdır. Hikâyelerin içindeki kahramanların, evrensel temel ilkelere sahip kimselerden seçilmesine de özen gösterilmelidir. Kahramanların insan olduğuna, dolayısıyla yanılabileceğine, ancak yanıldığında hemen özür dileyip doğruya ve iyiye yöneldiğine de vurgu yapılmalıdır.
4- Çocuğa Allah inancını kazandırmak bu yaş döneminin en zor çalışmasıdır, diyebiliriz. Bu konuda anne ve babanın yapacağı en önemli şey çocuğun somut düşünceden soyut düşünceye geçmesine yardımcı olmaktır. Anne ve baba çocuğa Allah’ı sığınılacak bir varlık olarak tanıtmalıdır.
5-Çocuklarda doğuştan Allah korkusu yoktur. Kendilerine Allah (c.c) nasıl anlatılırsa onlar o şekilde inanırlar. Bu nedenle çocuklara Allah inancı ve iman duygusu öncelikle ‘sevgi’ ile verilmelidir. Mesela ‘yalan söylersen Allah seni taş yapar.’ ifadesi yerine ‘Doğru söylersen, Allah seni daha çok sever.’ ifadesini kullanmak daha doğru olur. Şayet bu şekilde Allah inancı ve iman duygusu sevgi ile değil de korkutucu bir şekilde verilirse çocuk çok olumsuz düşüncelere ulaşabilir.
Halis Ayhan ‘Din Eğitimi ve Öğretimi’ adlı eserinde bu konuyla ilgili olarak şu çarpıcı örneğe yer vermektedir: “Bir kandil gecesinde baba çocuğuna dini konularda bilgi vermek ister. Her şeyi Allah’ın yarattığını, onun için en çok O’nu sevmemizin gerektiğini, bize doğru ve güzel olan düşünce ve davranış şekillerini Peygamberimiz (s.a.v.)’in öğrettiğini Allah’tan sonra da Peygamber’i sevmemizin gerektiğini söyler. Çocuğun cevabı şöyle olur: ‘Ben Peygamberi (s.a.v) Allah’tan daha çok seviyorum.’ Babası şaşkınlıkla sebebini sorar. Der ki: ‘Geçenlerde annem bana dedi ki: Allah yalan söyleyeni cehennemde yakar. Allah’ın cehennemi varmış, Peygamberin cehennemi olmadığına göre, ben onu daha çok seviyorum.”
Örnekte de görüldüğü gibi anne ve babalar, bu şekilde bir yanlışın içine düşmemek için çok dikkatli olmalılar, çocuklarına Allah inancını ve iman duygusunu korkutarak değil sevdirerek aşılamalıdırlar.
6- Anne ve baba zorlama olmaksızın, oyun eğlence içinde dolaylı olarak çocuğunu dini faaliyetlerle tanıştırmalıdır. Bu dönemde basit anlamda bazı sözler çocuğa öğretilmelidir. Allah adı, besmele çekmek, bazı dini sözler ve ilahiler öğretilebilir, dini oyunlar oynatılabilir.
7- Çocuğa abdest alma, namaz kılma gibi dini faaliyetler kolay ve ilgi çekici yöntemlerle öğretilmeye çalışılmalıdır. Mesela ilk alıştırmalar genellikle anneler tarafından engellenen ‘su ile oynama’ hayalinden faydalanılarak gerçekleştirilebilir. Bunun için de yemekten önce ve sonra el yıkaması istenir. Daha sonra ise çocuğun su ile oynama isteği bitmeden çocuk için daha fazla suyla oynamak demek olan ‘abdest alma’ eğitimine başlanabilir. Böylece çocuk bir taraftan su ile oynadığını düşünürken, bir taraftan da abdest almayı öğrenecektir. Abdest alma işleminden sonra çocukla birlikte namaz kılma faaliyeti de yapılabilir.
8- Çocuklar küçük yaşlarda ibadetlere zorlanmamalıdırlar. Çünkü çocukluğunda bıkkınlık getirecek şekilde ibadete zorlanarak yetiştirilen kişiler, sonraki dönemlerde dinin bazı emirlerine veya ibadetlerine küçümseyerek bakabilmektedirler. Halbuki böyle bir durumda, yani çocukların evde ibadet edenleri taklit ettikleri zamanlar büyüklerin yapmaları gereken şey; onların bu hareket ve davranışlarının takdirle karşılandığının kendilerine söz veya davranışlarla hissettirilmesinden ibaret olmalıdır. Takdir edildiğini anlayan çocuk, daha sonra kendiliğinden ibadet taklitlerini devam ettirecek ve zamanla bunu bir alışkanlık haline getirebilecektir.
9- Üç-yedi yaş döneminde çocuğun en önemli özelliklerinden biri de soru sorma eğiliminin fazla olmasıdır. Bu sebeple anne ve baba çocuğun soru sormasını sağlayacak ortamlar oluşturmaya çalışmalıdır. Bunun en kolay yolu da çocuğun çevresinde bol bol dini materyaller bulundurmaktır. Mesela evin en saygın köşesinde asılı duran Kur’an-ı Kerim, dini levhalar, Kâbe resmi gibi şeyler olabilir. Çocukların sorularına karşılık anne ve babanın cevap verirken kullanacakları ifadeler son derece kısa, yalın, anlaşılır ve tek anlamlı olmalıdır.
10- Kutsal geceleri, özellikle de ramazan ve bayram günlerini güzel değerlendirmelidir. Bu mübarek günlerde çocukları sevindirecek hediyeler alınmalı ve onun seviyesine uygun olarak dini günler ve bayramlar ona anlatılmalıdır. Çünkü çocuklar dinlerini ve dini sorumluluklarını en iyi şekilde bu tip faaliyetlerle öğrenirler ve benimserler.
11- Bugün toplumumuzun bütün kesimlerinde ortak olarak yaşatılan dini geleneklerden selamlaşma, bayramlaşma ve sünnet merasimleri gibi değerlerin çocuğa kazandırılması da dini açıdan sorumluluk bilinci kazanmaya çocuğu hazır hale getirecek önemli faaliyetlerdendir.
Kaynak: www.ailedanismanim.com
Not: Yazarımızın bir sonraki yazısı: 7-10 Yaş Arası Çocuğunuza Dini Sorumluluk Kazandırabilmek İçin Neler Yapabilirsiniz?
