7 Adımda Etkili/Verimli Zaman Yönetimi
BİREYSEL DANIŞMANLIK | Eyyüp Beyhan | 08 Temmuz, 2010 | 17.203 kere okundu
Hayatımızda yapacağımız küçük ama bazı önemli düzenlemelerle zamanı daha etkili kullanabiliriz. Zamanı daha verimli ve etkili kullanmamıza yardımcı olan 7 adım şöyle;
1. İdeal ve Hedef Belirleme
Zaman bu kadar kıymetliyken neden en az değerlendirilen şey haline geldi. Bunu anlamakta güçlük çekiyorum. İdeallerimiz ve hedeflerimiz yok galiba. Zira ideali ve hedef uğruna yaşayan herkesin zamanını değerlendirebileceğine inanıyorum. Peki, ideallerimiz ve hedeflerimiz neler olmalı? Mümin olarak ideal ve hedeflerimizden bir kaçını şöyle sıralayabiliriz:
- Kullukta en güzel kıvamı yakalamak için görevlerimizi aksatmamak,
- Ümmet olarak Hz. Peygamber’in (s.a.v) yaşantısına uygun yaşamak,
- İnsan olarak, insanlığa faydalı eserler bırakabilmek,
- Vatandaş olarak vatanının milletinin olumlu yönde gelişmesine katkıda bulunmak
- İçinde bulunduğu pozisyonda ahlaklı, çalışkan, üretken biri olmak,
- Ailesinde iyi bir eÅŸ, iyi bir ebeveyn olmak.
- Yakın çevresinde akrabalarına ve komşularına hayırhah bir insan olmak.
Bu idealleri herkesin kendine göre çoğaltması mümkündür. Hangi istikamete gideceğini bilmeyen bir kaptan kendini rüzgarın önüne bırakır. Rüzgar onunu mutluluk limanından daima uzaklaştırır. Bir çok tehlikenin ortasına atar. Bu yüzden nereye gideceğini bilmeli insan.
2. Zamana Sadakat
Zamanın kelimesini tersi ‘namaz’ dır. Zamana sadakat burada çok önemlidir. Çünkü günde beş vakit namaz zaman kaydı ile farz kılınmıştır. Namazın geçerli olabilmesi için zamana sadakat ne kadar önemli ise insanın hayatta başarılı olması açısından da zamana sadakat o drece önemlidir. Zira zamana sadık olmayan güneşin doğuşunu göremez.
Zamanı doğru kullanmak için vakte sadık kalmak yani zamanın gerektirdiği işi yapmak önemlidir. Kısacası planlanan  işi vakti geldiğinde ertelememek.
Bir günü 24 dişi olan bir çarka benzetirsek, çarklardan bir dişin eksik olması makinenin diğer bütün faaliyetleri aksattığı gibi bizim zamana sadık olmamamız da bütün hayatımızı etkiler.
3. Zaman Özeleştirisi-Muhasebesi
Hayatımızda rutin olarak yaptığımız pek çok işin içinde boşa geçen zamanın haddi hesabı yoktur. Bu gidişe dur diyebilmek için zaman özeleştiri yapmak çok işe yarar.
Kişi bu şekilde yaptıklarını ve yapamadıklarını ayrıca bunların sebeplerini zaman özeleştiri yaparak daha net görebilir. Kendine karşı kör, sağır olmamalıdır.
4. Aşırılıktan Sakınmak
Hayatımızda hangi ihtiyaçlarımız olursa olsun bunları karşılarken aşırıya kaçmamak zamanı doğru kullanmak adına çok önemli bir husustur. Bu temel ihtiyaçlar bir birine bağlantılı olduğu için birindeki eksiklik diğer bütün aktivitelerimizi etkiler. LYS sınavında kaydırma yapan bir öğrencinin durumu konumuzu güzel özetler. Bir soruda yapılan kaydırma sonraki bütün sorunların yanlış olması anlamına gelir. Öğrenci için çok büyük bir kayıptır ama sınavın telafisi vardır. Geçen zamanın ise telafisi mümkün değildir. Vakit konusunda ölçülü olmak, zamanı doğru kullanmak isteyenlerin vazgeçilmez bir prensibidir.
5. Niyet ve Zihinsel Hazırlık Süreci
Zamanı etkili ve verimli bir şekilde kullanmada kişinin zihinsel hazır olma düzeyinin ve niyetinin büyük önemi vardır. Öz güvenini canlı tutabilen, azim ve sebatla çalışmalarına devam eden, başaracağına inanan ve niyetini devamlı yineleyen ve kontrol altına alabilen kişilerin zihinsel hazır olma düzeyi yüksek olur. Bu kimseler zamanı daha etkin ve verimli kullanabilirler. Çünkü insanı harekete geçiren, niyetleri ve onun zihinsel sürecinde yeşerttiği bu düşüncelerdir.
6. Harcanılan Zamanı Sınıflandırmak
Zamanın doğru ve verimli kullanma becerisini kazanmak isteyen kişiler, hayatında belli prensipleri ve düzenlemeleri yapması gerekir. İşe günlük, haftalık, aylık veya yıllık olarak yaptığı ve yapması gerek şeyleri sınıflandırmakla başlamak ilk adımdır. Zamanımızı şöyle sınıflandırabiliriz:
a- Mutlaka yapmamız gereken şeyler için ayırdığımız zaman: Bunlar, önce bir mü’min olarak yapmamız gereken kulluk vazifelerimiz, uyku, yeme, içme gibi temel ihtiyaçlarımız
b- Yakın çevremize ayırdığımız zaman: Bu aile, akrabalarımız, komşularımız ve dostlarımıza ayırdığımız zamanı ifade etmektedir.
c- Kişisel gelişim için ayrılan zaman: Bir çok insan kişisel gelişimi için çaba sarfetmez. Kendini yenilemek, ve geliştirmek onların aklına dahi gelmez. Ama hayatta bize en çok lazım olan manevi ve kişisel gelişimimiz için ayırdığımız zamandır. Zaman planlaması yaparken bu maddeyi dikkate almayı unutmayın.
d- Dinlenmek için ayırdığımız zaman: Gezi, piknik, oyun, eğlence, hobilerimiz gibi bizi dinlendirecek aktivitelerin planlanmasını ifade eder. Dinlenme için ayrılan aktiviteler önemsiz zannedilir ama dinlenme zamanları doğru planlanırsa insanın zinde olmasını sağlar. Çalışma şevkini ve verimliliğini artırır.
e- Aniden meydana gelen olaylar için ayrılan zaman: Bunlar kazalar ve krizler. Bu anlar he zaman başımıza gelebilir.
f- İş için ayrılan zaman: Ailemizin geçimi sağlamak için yaptığımız çalışmalar için ayırdığımız zaman.
Bu sınıflandırmayı göz önünde bulundurup buna göre bir zaman planlaması yapmak zamanımızı doğru planlamada bize yardımcı olur.
- 7. Zaman Yönetimi Planı Oluşturmak
Hayatta başarılı ve asırlara hitap etmiş olan insanların ortak özelliği, zamanlarını doğru planlamaları ve doğru kullanabilmeleridir. Zaman yönetimi planı oluşturmada takip edilecek metodun büyük önemi vardır. Zaman yönetim planı oluştururken takip edilecek yolu söyle sıralayabiliriz.
- Bir not kağıdına günlük, haftalık, aylık olarak zamanın nerelere harcandığını gösteren parametreler yazılmalıdır.
- Günlük, haftalık ve aylık boş zamanlar ayrıca bir kağıda geçirilmelidir. Bu iki adımdan sonra kişisel zaman planınızı oluşturmaya geçebilirsiniz.
- Zaman planlaması çizelgesi kısa, orta ve uzun vadeli hedeflere uygun olarak hazırlanmalıdır. Zaman planlaması çizelgeleri günlük, haftalık, aylık ve yıllık olarak çizelgede belirtin.
- Çizelgenizi kolay ulaşabileceğiniz veya görebileceğiniz bir yere koyun. Bu zihninizdeki karmaşayı ortadan kaldırır. Gereksiz meşguliyetleri bertaraf eder. Niyetinizi devamlı canlı tutmanıza yardımcı olur. Bitiremediğiniz işleri daha kolay hatırlarsınızı sağlar. Böylelikle yaptığınız ve yapamadığınız işlerin arşivini oluşturmuş olursunuz.
- İşlerinizi önem derecesine göre bir sıralamaya tabi tutun. Önem derecesine göre üç kategoriye ayırın. 1. 2. ve 3. öncelikli işlerinizin şemasını çıkarın. Birinci öncelikli işlerinizi önemseyin, aksatmayın. İkinci öncelikli işlerinizi arta kalan zamanlarınızda yapmaya çalışın ya da başkasına devredin. Üçüncü öncelikli olarak belirlediğiniz işlerinizden bir an önce kurtulmaya çalışın.
- İşlerinizi ertelemeyin ve tek bir işe yoğunlaşıp işlerinizi bitirmeye çalışın. Farklı işlerle uğraşmak gücün dağılmasına, motivasyonun azalmasına ve farklı işlere alışma için harcanan çaba da zamanın verimsiz kullanılmasına sebep olur.
- Niyetinizi her gün yineleyin ve yatmadan önce günün muhasebesini yaparak zaman yönetim planınızı dengeli ve uygulanabilir hale getirin.
- Boşa geçen zamanınızın sebebini, yerini ve kiminle geçirdiğinizi yazarak zihni uyanıklığınızı artırın.
- Gerektiğinde hayır, bilmiyorum demekte tereddüt göstermeyin. Bazen hayır diyebilmekte hayırlar vardır. Çünkü yapılan birçok plan, karşımızdaki kişiye ‘hayır, bilmiyorum’ diyemediğimiz için bozulabiliyor, işlerimiz aksıyor.
- Her zaman bir bilenle danışma halinde olun. İşlerinizi danışarak %50 oranında hafifletebilir ve böylece zamandan tasarruf edebilirsiniz.
- İşlerinizi ertelemekten sakının. Çünkü bir işteki erteleme sonrasında yapılacak bütün işlerin ertelenmesi anlamına gelir.
Zaman yönetimi, her zaman ilgi alanıma giriyor, maneviyat vazgeçilemezimiz..
Güzel bir yAzıydı, uygulamaya koyabilmek bizlerin en önemli sorunu maalesef…
Zaten bizler musluman olan kardeslerimiz bos gecirebilecegimiz bir animiz bile yok, olmamali da kendimizi eÄŸitmeli, yetistirmeli, ozendirici olmaliyiz. musluman zamana yetiÅŸmeli ve ozendirici olmali…
Manevi yönü boş bırakılan bir zaman değerlendirmesi, aslında tümüyle boşa geçirilen bir hayat pişmanlığını bırakır insana.
Çok önemli bir konu gercekten. Detaylı ve müsluman bir insanın zamanını değerlendirmesi gerektigi gibi açiklanmış konu. Zira, günümüzde zaman degerlendirme ile ilgili yazılarda gözardı edilen konulardan birisi de manevi sorumluluklarimiz.
Allah razı olsun.