Cezalandırmak Çare Olmuyor
SORU BANKASI | Recep Murat | 19 Aralık, 2011 | 4.108 kere okunduAynur Hanım soruyor:
selamlar. arkadaşlar hepimizin sıkıntıları var Allah yar ve yardımcımız olsun. Evlatlarımızın acısını göstermesin Rabbim. Benim de bir sıkıntım var size danışmak isterim. benim de bi kızım var 19 aylık kendisinden 2 ay büyük erkek kuzeniyle nerdeyse her gün görüşüyor. oyun oynarken bir anda onun canını acıtıyor onu ısırıyor veya elindeki oyuncakla vuruyor.. biz yanındayken daha çok yapıyor, yalnız oynarken o kadar fazla değil. bir şey anlatmak isteğinde kuzeni onu anlasın yapsın istiyor sanki. yada onu yönetmek onun istediği oyuncakla oynasın onun istediği oyunu onasın gibi..
Halasını çok seviyor,kuzenini annesi emzirirken gidip oda halasını emmek istiyor.o anda benim kucağıma bile gelmek istemiyor aceba kıskanıyor mu? .tabii karşı tarafta çocuk! ne yapabilirim çok üzülüyorum cezalandırmalı mıyım konuşarak yapmaması gerektiğini anlattım olmadı. Cezalandırmalı mıyım? nasıl bi yöntem uygun olur..teşekkür ederim..
Cevap:
Aynur Hanım, yazdıklarınızdan anladığım kadarıyla çocuğunuz Pedagogların deyimiyle 2 yaş sendromu denilen inat dönemine girmiş. Bu dönem her ne kadar 2 yaş olarak söylense bile her çocukta ille de 2 yaşında değil daha erken de görülebilir. Bu yaş dönemi anne ve babaların çocuk gelişiminde en çok zorlandıkları ve yoruldukları dönem olarak da bilinir. Yemek yemede direnme, uyku uyumak istememe, söz dinlememe, anne-baba-arkadaşa vurma – ne denirse tam tersini yapma, kendisini yerlere fırlatma, etrafı dağıtma gibi. Bunun sebebi çocuğunuzun artık size bağımlılıktan kurtulup özerk olma çabasındandır.
Özerklik dönemi (12-36. aylar) çocuğunuzun kendisini ortaya koyduğu, her şeyin kendisinin olmasını istediği bir dönemdir. Bu ısrarlı çabaları sizi ne kadar yorsa, sinirlendirse de tüm bunları bir geçiş dönemi olarak kabul etmek işinizi kolaylaştıracaktır. Eğer bu dönemdeki abartılı tepkilerinin yaşının bir özelliği olduğunu ve neler yapılması gerektiğini bilirseniz bu dönemi daha rahat bir şekilde atlatabilirsiniz.
Çocuğunuzun siz yokken gayet masum, sakin ve uslu dururken siz varken hırçınlaşması size duyduğu güvenden, arkasında sizin olduğunuzu bilmesinden ve şımarmasından ileri geliyor. Elbette bu durum bizler için hiç normal değilken o yaştaki evladımız için olağan bir durum ancak davranışlarının başkalarına zarar verecek boyutlara ulaşmasını da engellemeye çalışmamız gerekir.
Bu arada kesinlikle üzülmeyin bu durum belki sizin ki kadar olmasa da bir çok ailenin bu yaştaki çocuklarında sıkça karşılaştığı bir durumdur bu anlamda kesinlikle yalnız değilsiniz ancak önemli olan bu durumu mümkün olduğu kadar hafif atlatabilmeye çalışmak, sonuçta çocuklarımız iyi ve güzel davranışları yaparak öğrendikleri gibi bu gibi olumsuz davranışları da ancak bu şekilde doğruyu doğru yanlışı da yanlış yaparak sizin desteğinizle öğreneceklerdir. Hatta bazen sizin tepkilerinizi bile oyun olarak görüp oyun olarak algıladığı için bir müddet devam ettirecektir ama dediğim gibi sizin desteğinizle büyüdükçe davranışları eminim olumlu yönde değişecektir…
Gelelim bu konuda yapabileceklerinize:
- Çocuğunuzla başkalarına zarar verecek boyuttaki davranışlarının olumsuz sonuçlarından bahsedin mesela olumsuz bazı davranışlarından dolayı kuzenin ve halan çok üzülüyor o yüzden artık onlarla çok sık görüşemeyeceğiz gibi.
- Çocuğunuz halasını çok sevdiği için halası da çocuğunuza seni çok seviyorum ama kuzenine vurman beni çok üzüyor diye uyarabilir ama burada kesinlikle çocuğun kişiliği değil olumsuz davranışları hedef alınmalı.
- Kıskançlık durumları abartılı ise gerek siz gerekse de halası davranışlarınızda daha hassas olabilirsiniz mesela halası çocuğunu emzirirken başka bir odaya gidebilir, çocuğunuzun yanında çocuğuna aşırı sevgi gösterisinde bulunmayabilir.
- Bu tür olumsuz davranışları göstermeye başladığında yapmanız gereken ilgisini dağıtmak olsun. Bunu sağlamak için onun gözüyle dünyaya bakabilir ve oyunları kullanabilir sizde oyunlara dahil olarak ortamın yatışmasını sağlayabilirsiniz.
- Çocuğunuzla inatlaşmayın, çünkü bu inatlaşma ve öfkelenme onun kontrol edebileceği bir düzeyde değildir.
- Kendisinde var olan enerjisini boşaltabilmesi için gün içerisinde bol bol dışarı çıkarabilir, güvenliğini tehdit etmediği sürece istediği her şeye dokunabilir, bu onun mutlu olmasını ve gün içinde size daha uyumlu davranmasını sağlayacaktır.
- Olumsuz davranışlarından ziyade olumlu davranışlarını görün ve hemen takdir edin. Bu dönemde biraz sabırlı olunuz 3 yaş sonuna doğru bu sıkıntılarınız inşallah bitmiş olacak.
- Eğer problemleriniz ciddi boyutlara ulaşırsa güvendiğiniz bir pedagogdan yardım almanızı tavsiye ederim.
Allah Teâlâ’dan bütün işlerinizde başarılar ve kolaylar dilerim.
Recep MURAT
Eğitim Uzmanı