Çocuğum Konuş(a)muyor
SORU BANKASI | Recep Murat | 20 Åžubat, 2013 | 3.715 kere okundu
Soru:
Merhaba,
Benim oğlum 22 aylık. Hala konuşmuyor. Bunun için de hiç bir çaba sarfetmiyor. Ço fazla televizyon seyretmez. Kitaplarla vakit gçirmeyi seviyor. Kitap sayfalarını merakla karıştırıyor, bize ne olduklarını parmağı ile işaret ederek soruyor ancak sözlü ifade etmiyor.
Ona hangisi tavuk (mesela hayvanlar kitabı elinde olduÄŸunda)diye sorduÄŸumuzda doÄŸru cevabı vermesine raÄŸmen tavuk demiyor… Bu normal midir? Ömür
CEVAP:
Merhaba, çocuklar genelde ilk altı ayında yavaş yavaş heceleri çıkarmaya, 12. aydan itibaren de kelimeleri dile getirmeye ve 18. aydan itibaren de basit cümleler kurmaya başlarlar. Elbette ki bu gelişimler çocuktan çocuğa bazı değişimler gösterebilir bazı çocuklar bu evreleri daha erken geçirirken bazıları ise gecikebilir. Bu gelişim dönemlerinin bariz bir şekilde gerisinde kalan çocukların elbette genel olarak konuşma yönünden incelenmesi gerekir. Çünkü gözden kaçırılacak basit bir durum ileride çocuğun çok yönlü sıkıntılar (iletişim sorununa ek olarak, normal zekâ ve sosyal gelişim sorunları) yaşamasına sebep olabilir.
Her çocuk bir değildir ve her geç konuşan çocuğun mutlaka ciddi bazı problemleri olması da gerekmez. Bazı çocukların bilinen ciddi hiçbir problemi olmadığı halde geç konuşmaya başladığı bilinmektedir. Ancak her ihtimale karşın belli bir süre bekledikten sonra hala belli bir gelişim göstermeyen, konuşmayan çocuklar için gerekli kontrolleri yaptırmak yerinde olacaktır.
Geç konuşmaya neden olan bir çok etken vardır. Bunların en başında zekâ, işitme, görme sorunları, sık sık havale ve epilepsi geçirme, kendi haline bırakılma, ilgilenilmeme, çevrenin uyarıcı etkisinin az olması, evde konuşulan dilin niteliğinin bozuk olması, örnek olacak kişilerin azlığı, yanlış öğrenmeler ve alışkanlıklar, uyum problemleri, içe kapanıklık, kaza ya da benzeri şoklar, dilin sürekli tartışma aracı olarak kullanıldığı huzursuz ortamlar, gelişimsel bazı yetersizlikler, ailede dil ve konuşma gecikmesi yaşayan bireylerin var olması gelmektedir.
Verdiğiniz bilgiler de oğlunuzun hangi sesleri çıkarıp çıkarmadığı veya bazı kelimeleri söyleyip söylemediği veya söyleyemediği bilgisi yok. Dolayısıyla oğlunuz hiç mi ses çıkarmıyor veya belli bazı sesler ve işaretlerle mi iletişim kuruyor, bunları alışkanlık mı edinmiş veya bazı problemlerden dolayı mı konuşmuyor veya konuşamıyor bunu kestirmek kolay değil. Ancak en azından verdiğiniz bilgilerden işitme yönünden bir sıkıntısı olmadığını anlıyoruz çünkü sizin hangisi tavuk diye sorduğunuzda oğlunuzun sesli ifade etmese de parmağıyla göstermesi buna işarettir.
Eğer oğlunuz bazı sesleri çıkarıyor hatta belli başlı kelimeleri söylüyor ama bazen söyledikleri anlaşılmıyorsa veya cümleler kurmaya çalışıyor ancak bazen bunda başarısız oluyorsa sizler ona destek olarak takip edin eğer herhangi bir gelişim göstermiyorsa veya çabanıza rağmen hiçbir şekilde konuşmuyor ve bu konuda gayret göstermiyorsa mutlaka gecikmeksizin bir uzmana kontrol ettirin. Ayrıca birçok uzmanın konuşma gelişimini hızlandırmak için tavsiye ettiği şu önerileri dikkate alın…
• Oğlunuza huzurlu dolu bir aile ortamı hazırlamaya çalışın,
• Oğlunuzun fiziksel ihtiyaçlarını yerinde ve zamanında karşılayın,
• Oğlunuzla sık sık konuşmaya çalışın,
• Oğlunuzun dengeli beslenmesine dikkat edin,
• Oğlunuzun uzun süre kendi haline bırakmayın onunla iletişimde kalmaya çalışın,
• Mümkün olduğunca yaşıtlarıyla oyun oynamasını sağlayın,
• Oğlunuzun diğer insanlarla da iletişim kurmasını sağlayın,
• Oğlunuza zaman zaman hikâye, masal anlatın, ninni söyleyin,
• Size gönderdiği konuşma ve ses mesajlarına mutlaka cevap verin,
• Bir nesneyi, oyuncağı eline aldığında, onunla ilgili bir şeyler anlatın,
• İşaretle anlattığı isteklerini onunla konuşarak yönlendirin,
• İsteklerini konuşarak ifade etmesini teşvik edin,
• Oğlunuzun kendine güvenini artırın,
• Sık sık sosyal ortamlarda bulunmasını sağlayın,
• Kalabalık içinde onun konuşmasını teşvik edin,
• Gün içinde belli bir zaman ayırarak onunla kitaplarındaki resimler üzerinde bol bol konuşun,
• Zaman zaman ona anlattığınız masal ve hikayeleri anlatmasını isteyin,
• Konuşma zorlukları gördüğünüzde, onun dikkatini konuşmada zorlandığı noktalara çekmeyin.