Güzel Sözün Özellikleri

Sözler nasıl güzelleşir?

• Güzel söz, yumuşak olur. “O Firavun’a yumuşak söz söyleyin, umulur ki öğüt alıp düşünür veya içi titrer, korkar.” (Taha;43-44) Bizzat kendi düşmanıyla konuşmaya gönderirken dahi Rabbimiz elçisine, yumuşak konuşmayı öğütlüyor. O halde sözün güzelini aramaya koyulunca ilk yapacağımız şey yumuşak ses tonunda, hoş sözlerle ve hilm üzere bulunmak. Allah Resulü (s.a.v) Hz. Aişe (r.anha ) validemize “Ey Aişe! Allah’tan kork ve yumuşak davran. Çünkü yumuşaklık bulunduğu şeyi güzelleştirir. Yumuşaklığın olmaması ise o şeyi çirkinleştirir.” buyurmuştur. Sözdeki yumuşaklığı yakalamak için kabalıktan, kibirden, yüksek ses tonundan, suçlayıcı konuşmaktan ve azarlamaktan kaçınmak şarttır.
• Güzel söz muhakkak doğru ve faydalı olur. Efendimiz (s.a.v), her zaman acı dahi olsa doğruyu söylemeyi tembih ederdi ashabına.
• Güzel söz, incitmeyen, zarif ve anlamlı sözdür. Muhabbeti artırır. Sevgi ve saygıyı pekiştirir. Hadis kaynaklarında müminin incitici ve kötü söz söylemeyeceği geçmektedir. Fakat güzel söz daima insanın hoşuna gitmeyebilir. Ne kadar yumuşak ifadeler seçilerek yapılsa da insanları uyarmak, doğruları söylemek hoşa gitmeyebilir. Oysa iyiliği emredip kötülüğü önlemeye çalışmak da güzel sözlerden sayılmıştır. Nitekim zalim yönetici karşısında söylenen doğru sözün fazileti Efendimiz (sav) tarafından vurgulanmıştır. Burada önemli olan, güzel sözün özündeki sağlam inancı ve akideyi unutmamaktır.
• Güzel sözde belli bir seviye vardır. Başkalarını güldürmek amacıyla yapılan anlamsız, gerçek dışı ve boş konuşmalar dinimizce yasaklamıştır. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v). “En kötü olanlarınızı size haber vereyim mi? deyip şöyle buyurmuştur: Onlar gevezelik edip ne söylediğine dikkat etmeden konuşanlardır.” (Ahmet İbn Hanbel, II, 370). Buradan anlıyoruz ki insan, ağzından çıkan sözlerin bir fayda sağlayıp sağlamayacağını tartmalı, önce düşünmeli sonra konuşmalıdır. Bunun için iki düşün bir söyle, der büyüklerimiz. Hatta zarar verecekse konuşmamalı, susmalıdır.Bazen sakıncasız sanılan niteliksiz ve faydasız konuşmalar, sanıldığının aksine ciddi bir hata ve sorumluluk sebebi olabilmektedir. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v) gereksiz çok soru sormayı Allah Teala’nın sevmediği amellerden olarak saymıştır. Nitekim bu tutum bazı ümmetlerin helak sebebi olmuştur.
• Güzel söz, dinimizin ölçülerine ve genel kabullere uygun olur. Güzel sözün içerisinde haram bulunmaz. Küçük bir sineğin, içine düştüğü büyük bir kabı kirletmesi gibi dedikodu içerikli bir söz, uzun uzun yapılmış güzel konuşmaları kokuşturur. Başına, ortasına veya sonuna yumuşak ifadeler konulsa, iyi niyet çabaları gösterilse de böyle ifadeler; artık güzel sözden sayılamaz.
• Güzel söz samimidir; gönülden gönüle ulaşır, gösteriş ve kibirden uzaktır. Dolayısıyla hayranlık uyandırmak niyetiyle sarf edilen süslü sözcükler güzel söz olamaz. Kaynaklarda sözü gayesinden uzaklaştıran, ne güzel konuşuyor dedirtmek için ağdalı, uzun uzun konuşanları ve bilgiçlik taslayarak konuşanları Peygamber Efendimiz’in sevmediği ifade edilir. Hatta bu kimselerin kıyamet günü Hz. Peygamber’e (s.a.v) en uzak bulunacak kimselerden olduğu haber verilir. (bkz.Tirmizi, Birr, 71)
• Güzel söz, yerinde ve zamanında söylenen sözdür. Açık, anlaşılır ve muhatabın seviyesine uygundur. Kimseyi töhmet altında bırakmaz ve yanlış anlaşılmaya sebep olmaz. Saygı ve hürmet sınırını aşmayan ruhi ve kalbi hastalıklardan uzak sözlerdir.
• Güzel sözü söyleyenin ses tonu makuldür. Zira güzel sözde sesi değil, sözü yükseltmek esastır. Unutmayalım ki zambakları büyüten gök gürültüsü değil yağmurlardır.
• Güzel söz sadece iyilik ve güzelliği hedef alır. İğneleme, laf sokma, rencide etme gibi niyetlerden uzaktır. Kimseyi hedef göstermez.

Paylaşmak Güzeldir

• 

•