Kurallarla Başımız Dertte
ÇOCUK EĞİTİMİ, SORU BANKASI | Recep Murat | 11 Ekim, 2017 | 2.039 kere okundu“7 yaşında bir kızım var bu yıl ilkokul 1.sınıfa başladı 1 yıl ana sınıfı 2 yıl anaokuluna gitti önceleri eve gelen misafir çocuklarıyla her şeyini paylaşır tüm oyuncaklarını dökerdi ben her defasında toplamak senden ona göre oyuncak çıkar diyordum zamanla bu tutumum dönüt verdi fakat gelen misafir çocukları bunu bilmedikleri için tüm oyuncakları dökmeye başladılar kızım ağlayarak anne ben dökmüyorum beni dinlemiyorlar demeye başladı ağlamalar ve hırçınlaşmalar eşliğinde arkadaşlarına da siz laf anlamıyorsunuz diye çıkışmalar başladı bunun üzerine sakin ol tamam birlikte toplarsınız bende yardım ederim dedim bu arada babamız aşırı titiz bir insan ortada gördüğüm oyuncakları çöpe atarım demeye başladı kızım çok tedirgin oynuyor şimdi ve bir de oyuncaklarının kıymetini bilsin diye kaybetmek kırmak yok dedik sanırım çok üzerine gittik.
bu gün 2 arkadaşım ve kızları geldiler fakat 2 kız da kızımdan 1 2 yaş küçükler ve 2 arkadaş samimiler film izlerken bir tanesi izlemek istemediğini söyledi sonra diğer arkadaşı da ona eşik etti kızım çok sinirlendi bu saygısızlıktır ben de size geldiğimde istemediğim bi cizgi filmi sizinle beraber ses çıkarmadan izledim dedi bu çizgi filmi sizde istediniz annem açtı dedi ve size hiç bir oyuncağımı vermeyeceğim dedi
kızımı yumuşatmaya çalıştım odasına geçtiler fakat kızım oyuncakları alıp alın oynayın diye yere fırlattı geri döndüm dayanamadım kolundan sertçe çektim noluyo neden uzatıyosun anın tadını çıkar uzatma diye biraz kızdım bağıra bağıra ağlamaya başladı sonra elini yüzünü yıkadı fakat ağlama devam etti resmen öfke nöbeti gibiydi susmak bilmedi ne dediysem bana seni dinlemicem sesini duymak istemiyorum dedi
aradan 5 dk geçti tekrar yanına gittim hala hıçkıra hıçkıra ağlıyordu yalvarırım ağlama özür dilerim annecim sen haklısın ama onlar bizim misafirimiz yapma böyle dedimsede kar etmedi sonrasında misafirler gitti ikimizde çok üzgündük
annecim ben seni çok seviyorum üzmek istemiyorum dedi bende aynısını kızıma söyledim sarıldık sonra uyudu ama içim hiç rahat diil tekrar böyle bi durumda ne yapmalıyım ne yapmalıyız lütfen yardımcı olun çıldırmak üzereyim o hıçkırarak ağlaması gözümün önünden gitmiyor o arkadaşlarıyla bir daha bir araya getirmiyim diyorum ama bu da bir çare değil bence ne olur bi çıkış yolu gösterin bana şimdiden teşekkür ederim cevabınızı beklicem”
Zeynep Hanım,
Kurallar hayatımızı daha yaşanabilir hale getirmek için vardır. Herkesin istekleri ve sevdikleri farkıdır ama birlik ve beraberliğin sağlanması için kuralların konulması ve bunlara uyulması gerekir. Hepimiz hayatımız boyunca istediğimiz veya istemediğimiz birçok kuralla karşı karşıya geliriz.
Elbette hayatımızda bu kadar önemli yer tutan kuralların eğitimi de küçük yaşlarda başlar. Dolayısıyla her ebeveyn çocuklarına kurallara uymayı öğretmekle mükelleftir. Bu da elbette en başta çocuğunuza birlikte belirlediğiniz kurallara uymasını sağlamakla başlar. Anlattıklarınıza göre siz bu konuda başarı sağlamışsınız. Bu konuda sizi tebrik ederim.
Zeynep Hanım,
Çocuğunuz için belirlediğiniz kuralların çocuğunuzun yaş seviyesine uygun olması ve her şart ve zeminde uygulanabilir olması önemlidir. Şayet aile içindeki fertlerin gereksinimleri, günün değişen yaşam koşulları dikkate alınmadan belirlenen kurallar; kalıplaşmış ve katılaşmış aile yapısının ortaya çıkmasına sebep olur.
Kalıplaşmış roller, katı ve tavizsiz aile ortamında yetişen bireyler, kalıplaşmış benlik yapıları geliştireceklerinden yeni durumlara ve şartlara uyum sağlayabilme becerisi göstermekte güçlük çekeceklerdir bu da çocuğun içinden çıkamayacağı çatışmalar içine girmesine neden olarak öfke nöbetleri kaçınılmaz hale gelecektir. Sizin de bahsettiğiniz gibi kızınız aile içinde belirlediğiniz kurallara rahatlıkla uymakta ancak arkadaşları uymadığında ve onlara bu kuralları benimsetmekte zorluk çektiğinde bir çıkmaza girmekte ve öfkelenmektedir. Çünkü sizin de ifade ettiğiniz gibi babasının katı ve tavizsiz tavırları ve sırf oyuncakların kıymetini bilsin diye sürekli “kaybetmek yok! Kırmak Yok!” diye kızınızı sürekli baskılamanız neticesinde misafirliğe gelen arkadaşlarına ev içerisinde belirlediğiniz kurallara uymalarını sağlayamadığında; üzerinde sizin tavizsiz baskınız neticesinde ne yapacağını şaşırıyor; işin içinden çıkamıyor ve savunma mekanizması devreye girerek öfkeleniyor ve bu durumun kendinden kaynaklanmadığını ispat etmek için elinden geleni yapıyor.
Lütfen öncelikle;
- Aile içerisinde uyulacak kuralları birlikte belirleyin.
- Kurallara hepiniz birlikte uyun.
- Kurallara uyma konusunda eşiniz farlı siz farklı tavır sergilemeyin.
- Aile içinde konulan bazı kurallara aile dışındakilerin uymayabileceğini hatta kuralların elinizde olmayan elzem durumlarda esnetilebileceğini bundan dolayı kızınızın sorumlu olmadığını anlatın. Mesela eve gelen misafir çocukların küçük olduğunda onların koyduğunuz kurallara uyamayabileceğini bundan dolayı kendisinin sorumlu olmadığını ve cezalandırılmayacağını bilmelidir.
- Kızınıza sürekli bir şekilde “Oyuncaklarını ortada görürsem doğru çöpe atarım”; “Oyuncaklarını kaybetmek; kırmak yok” diye sürekli baskılar şekilde olumsuz cümleleri tekrarlamayın. Ancak kurallara uymadığında ara ara hatırlatabilir ve uyarabilirsiniz.
- Oyuncaklarını kırdığında veya kaybettiğinde kendisini sürekli bir şekilde baskılamayın bırakın sonuçlarıyla kendisi yüzleşsin. Zaten sevdiği oyuncağını kaybetmek veya kırmak onun için en büyük yaptırım olacak zamanla onlara sahip çıkmayı ve korumayı da öğrenecektir.
- Kızınıza aile içerisindeki kurallar ve onlara uyma şartlarıyla toplumsal kurallar ve onlara uyma şartlarında zaman zaman farklılıklar olabileceğini bunu göz önünde bulundurmasını sağlayın. Mesela tek başına oynarken sadece oynayacağı kadar oyuncak çıkarabilecekken eve arkadaşları geldiğinde kalabalık olacaklarından tüm oyuncaklarla birlikte oynayabileceklerini bilmeli ve ona göre hareket edebilmelidir.
- Bazı durumlarda toplumsal kurallar gereği özellikle evimize misafir geldiğinde şayet ortak noktada buluşulamamışsa ya sırayla bir onların istediği oyun/filmi bir kendisinin istediği oyun/filmi izleyebileceğini veya hiç böyle bir durum mümkün değilse misafirperverlik gereği onların istediği oyunları oynamasının veya onların istediği filmleri izlemesinin daha doğru olacağını güzelce anlatın.
- Kuralları neden koyduğunuzu ve neden uyması gerektiğini anlayabileceği şekilde izah edin.
Zeynep Hanım,
Anlattıklarınıza göre kızınız kurallara uymaya çalışıyor ancak aile dışındaki bireylerin uymaması nedeniyle kuralları uygulayamadığına sizlerden göreceğini düşündüğü olumsuz tepki ve tavırlardan dolayı ikilem yaşıyor; içinden çıkamıyor ve bunalıma girerek fevri hareketler gösteriyor. Az önce bahsettiğim gibi siz sakin olur yukarıdaki tavsiyeleri uygularsanız kızınız kuralları uygulama noktasında yeni durum ve şartlarda nasıl hareket etmesi gerektiğini öğrenecek ve inş. bir daha bu tür olumsuzluklarla karşılaşmayacaksınız.
Rabbimden sabır ve kolaylıklar dilerim…
Anahtar Kelimeler: Çocuklarla doğru iletişim, katı kurallar, korkuya dayalı iletişim, Kurallar