Özel Günleriniz Ağrılı Geçmesin

Özel Günleriniz Ağrılı Geçmesin- Dismenore (ağrılı adet problemi)

Kadınların , genç kızların en muzdarip olduÄŸu konulardan birisi de aÄŸrılı adet görmedir.Tıp dilinde aÄŸrılı adet görmeye DÄ°SMENORE diyoruz. Bu rahatsızlık, kadın doÄŸum polikliniklerine gelen hastaların % 10′unun baÅŸvuru sebebidir. Adet döneminde görülen her karın aÄŸrısına dismenore diyemeyiz.

Dismenore tanısı konması için ağrının;

• Adetin 1.gününde baÅŸlaması,
• Kadının iÅŸ ve güç kaybına sebep olması yani her zaman yaptığı aktiviteleri yapamaz hale gelmesi,
• Ä°laç ve çare arayışına girecek kadar aÄŸrılı olması gerekir.

Adet sırasında görülen sancılar aslında normaldir.Adet kanaması durumu, rahim iç tabakasının atılarak yenilenmesi olayıdır.Bu sırada kanamanın en az seviyede tutulması rahim kasılmaları ile sağlanmaktadır.İşte bu kasılmalar kişi tarafından ağrı şeklinde hissedilmektedir.Kasılmalar esnasında rahimden prostaglandin denilen bir madde salgılanmaktadır.Çok ağrı hisseden kadınlarda bu madde ya çok fazla miktarda salgılanır ya da kişide bu maddeye karşı aşırı bir duyarlılık cevabı gelişmiştir.Adetten 1-2 gün önce başlayan ve adet bittikten sonra tamamen kaybolan sancılar yumurtlamanın da bir belirtisidir.

Dismenore 2 grupta incelenir:

1) Primer dismenore: İlk adet görülmeye başlandığı dönemden itibaren veya takip eden ilk 2 yıl içinde başlayan ağrılarda genellikle primer dismenore düşünülür.Sebebi bilinmemektedir.Sebebi herhangi bir hastalık değildir.Ailesel veya psikolojik faktörlerin rol aldığı düşünülür.Genellikle adet kanaması ile başlar ve 2-3 gün içinde sona erer.Ağrı genellikle karın alt bölgesindedir ama bel,sırt ve bacaklara da yayılabilir.Ağrıyla beraber bulantı,kusma,baş ağrısı,baş dönmesi,ishal,çarpıntı,halsizlik,bayılma,sinirlilik de ortaya çıkabilir.

Primer dismenore tedavisi:Ağrıyı önlemek mümkün değildir.Tedavide kullanılan birçok ilaç mevcuttur.Ağrı kesiciler,kas gevşeticiler,doğum kontrol hapları gibi.Ancak bu ilaçlar doktor kararı ile kullanılmalıdır.Dikkat edilecek bazı hususlar da ağrının hafiflemesini sağlayabilir.

Sancının hafiflemesi için öneriler:

• Diyete dikkat edilmeli: Kahve,kola,çikolata gibi kafeinli gıdalardan uzak durulması faydalı olabilir.Alkol ve sigara kullanılmamalıdır.Kabızlık sancıları arttırır.O yüzden kabız olmamaya dikkat edilmelidir.Bol su alınmalı,lifli gıdalar tüketilmelidir.EÄŸer adet öncesi dönemde baÅŸ aÄŸrısı,karında ÅŸiÅŸlik gibi ÅŸikayetler de varsa 1 hafta öncesinden tuz kısıtlamasına gidilebilir.Maydanoz,kuÅŸkonmaz,ıhlamur gibi besinlerin alınması da vücuttaki su toplanmasını (ödem) giderir.Keten tohumu , zencefil ,papatya gibi bazı bitkilerle hazırlanan içecekler de aÄŸrıları hafifletebilir.B vitamini ve Magnezyumdan zengin besinlerin alınması faydalı olur.Et,balık,karaciÄŸer,kurubaklagiller ve yeÅŸil yapraklı sebzeler B vitamininden zengindir.YaÄŸlı tohumlar(fındık,fıstık,susam),koyu yeÅŸil yapraklı sebzeler,öğütülmüş tahıllar(kepek ekmeÄŸi gibi) magnezyum açısından zengindir.
• Sıcak uygulama yapılabilir. Sıcak bir duÅŸ alınabilir.Ayak altına sıcak su torbası konulabilir.Ancak sıcak uygulama asla karın bölgesine yapılmamalıdır.Ä°ltihabi bir durum varsa arttırır.
• Egzersiz yapılabilir. Kas kuvvetlendirici egzersizler,nefes egzersizleri yapılabilir.Ä°hmal ettiÄŸimiz egzersizleri bilhassa hanımların, hayatının bir parçası haline getirmesi lazımdır.Çünkü saÄŸlıkla ilgili bir çok konuda egzersiz çok önemlidir.Mesela vajinal kasları kuvvetlendiren çok basit egzersizler vardır.Bunlar otururken dahi yapılabilir.Yapılacak egzersizler adet sancılarına iyi geleceÄŸi gibi, idrar torbasının sarkması anlamına gelen sistosel oluÅŸmasına, doÄŸum sonrası rahim toparlanmasına da faydalıdır.Yüzme de çok tavsiye edilen egzersizlerden biridir.
• Aşırı yorgunluk ve stres aÄŸrıları arttırabilir. O yüzden mümkün olduÄŸunca bu dönemde istirahat edilmeli,uzun süre ayakta durmaktan ve yürüyüşten kaçınılmalıdır.Karın bölgesine masaj yapılması da faydalı olabilir.Erkekler de bu dönemde eÅŸlerine daha anlayışlı ve hassas davranmalıdır.Çünkü hormonların da etkisi ile hemen hemen her kadın bu dönemde daha duygusal ve hassas olur.
• Gençlerin adet görmeden önce bilinçlendirilmesi çok önemlidir. Çevreden doÄŸru yanlış bilgi edinilmesi yerine annenin uygun bir dille adet gerçeÄŸini açıklaması en güzelidir.Maalesef gençlerimiz bu dönemde utanç hisleriyle içlerine kapanabilir,kafalarında bu meseleyi çok büyütebilir ve bu durum ilerde evlilik yaÅŸantılarına bile akseden sıkıntılara sebep olabilir.Bu sebeple ”kiÅŸinin kadın olmaya ve adet görmeye iliÅŸkin pozitif tavır takınması”,”cinsiyetle ilgili olumlu duyguların sergilenmesi” çok önemli bir durumdur.

2) Sekonder dismenore:Ağrıların sebebi altta yatan başka bir hastalığa bağlıdır.Çoğunlukla daha ileri yaşlarda ortaya çıkar.İlk adet görmeye başladığı dönemlerde fazla sancı yaşamayıp ileri yaşlarda şiddetli sancı çekmeye başlayanlar muhakkak bir kadın-doğum uzmanına başvurmalı ve sorunun sebebi araştırılmalıdır.

Sekonder dismenorenin en sık rastlanan nedenleri şunlardır:

• Adenomyozis: Rahim iç dokusuna ait salgı hücrelerinin rahim kasları içine doÄŸru büyümesidir.
• Pelvik enfeksiyon: Ãœst genital bölge enfeksiyonudur.(rahim tabakaları,yumurtalık,tüplerin iltihabı)
• Endometriozis: Rahim iç tabakasının normal dışı bölgelerde bulunması
• Myom ve polipler
• RÄ°A (rahim içi araç-spiral) kullanılması
• Servikal stenoz (rahim giriÅŸinde darlık)
• Rahim pozisyon anomalileri
• DoÄŸuÅŸtan uterus anomalileri vb.

Sekonder dismenorede nedene yönelik tedavi yapılır.Hiçbir tıbbi uygulama etkili olmazsa (uterin sinir blokajı- laparotomi ile presakral nörektomi gibi) cerrahi müdahaleler de yapılabilir.

Paylaşmak Güzeldir

• 

•